Τί μπορεί να κάνει ο γονιός:

Συναισθήματα

  • Διασφαλίστε τις κατάλληλες συνθήκες ώστε το παιδί σας να νιώσει ελεύθερο να εκφράσει τα συναισθήματά του με όποιον τρόπο μπορεί. Βοηθήστε το να βρει τρόπους να εκφράσει τα συναισθήματά του μέσα από το παιχνίδι, την ζωγραφική, τις κατασκευές, ή ακόμη γράφοντας ένα ποίημα ή γράμμα.
  • Μοιραστείτε με το παιδί σας και τα δικά σας συναισθήματα και σκέψεις, χωρίς να αποκρύπτετε την θλίψη σας. Η ανταλλαγή αυτή βοηθάει το παιδί αφενός να αποδεχθεί τα συναισθήματά του ως φυσιολογικά κι αφετέρου να αισθανθεί ότι δεν είναι μόνο του σε αυτό που νιώθει. Ωστόσο, είναι σημαντικό να διατηρείτε μία ισορροπία σε όσα επιλέγετε να μοιραστείτε με το παιδί. Εάν βρίσκεστε σε έντονη δυσφορία, ίσως θα ήταν πιο συνετό να κρατήσετε τα συναισθήματα για τον εαυτό σας καθώς είναι σημαντικό για τα παιδιά να ξέρουν ότι έχετε τον έλεγχο και μπορείτε να τα κρατήσετε ασφαλή.
  • Μη διστάσετε να ζητήσετε στήριξη για τον εαυτό σας από φίλους ή συγγενείς. Συγκεκριμένοι οργανισμοί διαθέτουν ειδικούς που μπορούν να ανταποκριθούν στις δικές σας ή/και στις ανάγκες του παιδιού σας.
  • Δημιουργήστε ευκαιρίες για τρυφερές και ζεστές στιγμές ανάμεσα σε εσάς και το παιδί σας.
  • Κατά την περίοδο της εφηβείας, εάν το παιδί σας συμπεριφέρεται επιθετικά ή αποσύρεται στον εαυτό του μετά την απώλεια, προσπαθήστε να δημιουργήσετε τις ευκαιρίες που να μπορεί να μιλήσει για την απώλεια, χωρίς πίεση. Σε περίπτωση που η επιθετική συμπεριφορά ή η συμπεριφορά απόσυρσης συνεχίζεται για μεγάλο διάστημα, συμβουλευθείτε έναν ειδικό ψυχικής υγείας.

Προσπαθήστε να διευκολύνετε το παιδί να μιλήσει για τα συναισθήματά του λέγοντας κάτι του τύπου: «είναι δύσκολο να μιλάμε για πράγματα που μας πονάνε, αλλά καμιά φορά φαίνεται βοηθητικό να μιλάμε για αυτά. Αν κάποια στιγμή θελήσεις να μιλήσεις σε κάποιον γι αυτό, είμαι εδώ να σε ακούσω».

“Θυμηθείτε ότι τα παιδιά θρηνούν με ‘δόσεις’. Δεν εκφράζουν τον θρήνο τους όπως οι ενήλικες.”

  • Θυμηθείτε ότι τα παιδιά θρηνούν με «δόσεις». Έχουν τις δικές τους προσωπικές αντιδράσεις και νιώθουν την απώλεια όπως και οι ενήλικες, απλά την εκφράζονται διαφορετικά.

  • προκαλούν μεγαλύτερο στρες στο παιδί, ενώ η σταθερότητα προσφέρει την αίσθηση της ασφάλειας.
  • Ενημερώστε τους δασκάλους ή/και τους φροντιστές του παιδιού για την απώλεια στη ζωή του παιδιού, προκειμένου να είναι έτοιμοι να ανταποκριθούν στις ανάγκες του και να στηρίξουν κατάλληλα το παιδί σας.
  • Διατηρείστε τους κανόνες πειθαρχίας και συμπεριφοράς. Εάν αντιληφθείτε ότι το παιδί εκμεταλλεύεται την κατάσταση, θα αντιδράσετε με θυμό, χωρίς κανένα βοηθητικό αποτέλεσμα.
  • Όταν θεωρήσετε ότι ο καιρός είναι κατάλληλος, ενθαρρύνετε το παιδί σας να συνεχίσει την ζωή του, δοκιμάζοντας καινούριες εμπειρίες.
  • Σε περίπτωση που η οικογένειά σας έχει πνευματικές πεποιθήσεις, μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα βοηθητικές τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά.
  • Οι οικογενειακές τελετές πένθους, όπως οι κηδείες, μπορεί να αποτελέσουν και για τα παιδιά –όπως ακριβώς και για τους ενήλικες– σημαντικούς τρόπους συνειδητοποίησης των μεγάλων αλλαγών στις ζωές τους. Η έκφραση των συναισθημάτων σε οικογενειακές εκδηλώσεις πένθους μπορεί να ενισχύσει την αίσθηση σύνδεσης και μοιράσματος των ατόμων που παρευρίσκονται.

Σημείωση: Ο θρήνος των παιδιών μπορεί να επηρεάσει βαθιά τους ενήλικες, ιδιαίτερα όταν θρηνούν και οι ίδιοι ή όταν αναβιώνουν μία παλαιότερη εμπειρία απώλειας. Εάν σας συμβαίνει κάτι αντίστοιχο, χρειάζεται να το διαχειριστείτε. Μιλώντας με έναν υποστηρικτικό φίλο ή επαγγελματία με κατανόηση της διεργασίας του θρήνου μπορεί να αποδειχθεί πραγματικά βοηθητικό.

Θυμηθείτε ότι

  • Θυμηθείτε ότι τα παιδιά θρηνούν με «δόσεις». Δεν εκφράζουν τον θρήνο τους όπως οι ενήλικες.
  • Διατηρήστε κατά το δυνατόν την ρουτίνα της οικογενειακής ζωής προκειμένου να μεταδώσετε ασφάλεια στο παιδί.
  • Ενημερώστε τον δάσκαλο ή φροντιστή του παιδιού για το τί έχει συμβεί.
  • Μην βασιστείτε στο παιδί σας για ψυχική στήριξη. Θυμηθείτε ότι εσείς χρειάζεται να στηρίξετε το παιδί σας.
  • Να είστε ειλικρινείς, έμπιστοι κι αξιόπιστοι.
  • Προσφέρετε τη δυνατότητα στο παιδί σας να μιλήσει για τα συναισθήματά του μαζί σας.
  • Η μεγαλύτερη ανάγκη των παιδιών κι εφήβων που αντιμετωπίζουν απώλεια είναι να νιώσουν ότι έχουν υποστήριξη και φροντίδα και ότι έχουν κάποιον να συζητήσουν μαζί του/της, όταν το επιθυμούν.

Εάν το παιδί σας φαίνεται να δυσκολεύεται, αναζητήστε βοήθεια.